Giáo họ Vĩnh Lại: Khánh thành và làm phép nhà thờ

Sau bao ngày tháng chuẩn bị và chờ mong, sáng thứ Hai ngày 08/5/2022, cộng đoàn giáo họ Vĩnh Lại thuộc giáo xứ Đại Lại vui mừng chào đón Đức Hồng Y Phêrô về khánh thành và làm phép ngôi nhà thờ mới.

Giáo họ Vĩnh Lại trực thuộc giáo xứ Đại Lại, nằm trên địa bàn thôn Vĩnh Lại, xã Vĩnh Hào, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định, cách Tòa Tổng Giám Mục Hà Nội khoảng 105km về phía Nam.

Nhà thờ giáo họ Vĩnh Lại được khởi công xây dựng ngày 13/01/2018 trên nền móng nhà thờ cũ. Sau gần 4 năm xây dựng, dưới sự bảo trợ của Thánh Phêrô và Phaolô tông đồ cùng với sự nỗ lực chung tay cộng tác của bà con Giáo họ, quý ân nhân xa gần ngôi nhà thờ mới đã được hoàn thiện với diện tích chiều dài 30m, rộng 10m và tháp cao 25m.

Tràn ngập niềm vui trong ngày hồng ân, cộng đoàn cùng quy tụ trước sân tháp nhà thờ mới để tham dự nghi thức cắt băng khánh thành. Trong tràng pháo tay giòn giã của cộng đoàn, Đức Hồng Y Phêrô, cha xứ Antôn Phạm Văn Giảng và cha bản hương Giuse Phạm Minh Triệu đã tiến lên cắt băng khánh thành ngôi nhà thờ mới.

Thánh lễ tạ ơn và làm phép nhà thờ do Đức Hồng Y Phêrô chủ sự. Cùng hiệp thông có sự hiện diện của quý Cha quản hạt, quý Cha trong và ngoài giáo hạt Nam Định, quý Tu sĩ, quý khách và đông đảo cộng đoàn dân Chúa.

Ngỏ lời với cộng đoàn giáo họ Vĩnh Lại cuối Thánh lễ, Đức Hồng Y Phêrô đã tỏ bày: Lịch sử của Giáo họ này thật đáng nể. Trước hết, đây là một Giáo họ đã có từ hàng trăm năm nhưng đến nay vẫn còn tồn tại. Thứ đến, trải qua 4 lần xây nhà thờ thì đây là lần đầu tiên Giáo họ mới có thể tổ chức khánh thành; điều này chứng minh sự kiên nhẫn, tin tưởng, phó thác của bà con nơi đây, kiên trì trải qua hàng trăm năm để xây dựng nhà thờ mới trên nền móng cũ. Tiếp đến là sự gắn bó, hiệp thông của các tín hữu trong việc sống đức tin và xây dựng ngôi thánh đường. Với tất cả những điều đó, Đức Hồng Y tin tưởng Giáo họ sẽ tiếp tục phát triển và sống đức tin vững mạnh. Bên cạnh đó, Đức Hồng Y cũng nhắn nhủ bà con nơi đây dành sự quan tâm đặc biệt cho con em của Giáo họ đang đi làm, đi học xa quê hương, hãy cầu nguyện và thường xuyên giữ liên lạc để có thể nuôi dưỡng đức tin và lòng nhiệt thành cho các em.

Nhìn lại lịch sử của giáo họ, sau những năm tháng vất vả hình thành và phát triển, hiện nay giáo họ Vĩnh Lại có 316 nhân danh, với nhiều ơn gọi dâng mình cho Chúa trong đời sống linh mục và các dòng tu, cùng với các hội đoàn như: Giuse Thợ, Mân Côi, Lòng Thương xót, Giới trẻ, Thiếu nhi, Ca đoàn. Bên cạnh đó, Giáo họ cũng tự hào khi có các chứng nhân đức tin tử đạo, đã được Đức Cha Phêrô Maria Đông chuyển hồ sơ sang Tòa Thánh xin Phong Thánh vào năm 1927, các ngài là những chứng nhân can trường, hoa trái của Đức tin và là niềm tự hào của Giáo hội.

Sơ lược lịch sử hình thành và phát triển

Không có tài liệu nào viết lại thời gian xây dựng nhà thờ và hạt giống đức tin nảy mầm đầu tiên của giáo họ Vĩnh Lại bắt đầu khi nào. Nhưng theo lời các bậc tiền nhân truyền lại, vào đầu thế kỷ XX, khi cha cố Giuse Hoàng Quốc Tuấn nhận bài sai của Bề Trên giáo phận, về làm Cha phó giúp Cha già Tường coi sóc đoàn chiên giáo xứ Kẻ Đại. Ngài được Cha xứ cử sang giáo họ Vĩnh Lại làm tuần đại phúc. Thời bấy giờ, nhà thờ của giáo họ Vĩnh Lại làm bằng gỗ Nhà thờ trông rất hoành tráng, các cột và khung nhà thờ đều được sơn son. Riêng bàn thờ thì được sơn son thiếp vàng, cửa chính nhà thờ, được chạm khắc công. Lúc đó, số giáo dân họ Vĩnh Lại rất đông đúc khoảng 1700 nhân danh được chia thành hai Giáp: Thượng Giáp và Hạ Giáp, mà nhà thờ lại nhỏ bé chật chội, nên Cha già cố Giuse có ý muốn xây dựng lại một ngôi thánh đường rộng rãi khang trang, to đẹp theo kiến trúc kiểu Tây Âu. Các Cố và mọi người trong Giáo họ vui mừng, phấn khởi. Thế là ngôi thánh đường cũ của Giáo họ, được chuyển cho một giáo họ lẻ thuộc giáo xứ Bói Kênh ngày nay.

Năm 1909, giáo họ Vĩnh Lại tiến hành khởi công xây dựng ngôi thánh đường mới. Do ảnh hưởng khó khăn về kinh tế và thời cuộc lúc bấy giờ, nên phải đến 12 năm sau ngôi thánh đường mới được hoàn thiện.

Ngày 25/8/1953, khi cuộc chiến tranh chống thực dân Pháp đang diễn ra, ngôi thánh đường giáo họ Vĩnh Lại bị bom đạn tàn phá làm cho xuống cấp trầm trọng và có nguy cơ sụp đổ bất cứ lúc nào. Chiến tranh loạn lạc, người ở lại, kẻ chạy chốn bom đạn, làm cho số giáo dân trong giáo họ Vĩnh Lại giảm sút nhanh chóng. Nhưng với đức tin kiên trung, khi hòa bình vừa lặp lại, Giáo họ đã nhanh chóng cùng nhau tu sửa lại ngôi thánh đường để sớm tối cùng nhau đọc kinh cầu nguyện.

Năm 1986, với sức tàn phá khủng khiếp của cơn bão số 5, nhà cửa ruộng vườn bị san phẳng hoàn toàn, ngôi thánh đường giáo họ Vĩnh Lại cũng bị đổ sập và chỉ còn trơ trọi lại tháp chuông. Lúc này, Đạo Thiên Chúa vẫn bị cấm cách. Cha quản xứ Giuse Nguyễn Văn Yến (là giám mục giáo phận Phát Diệm sau này), cũng không được thường xuyên lên cử hành Thánh lễ và coi sóc giáo xứ. Một Giáo họ neo người, kinh tế thì khó khăn, nhưng nhờ sự quan phòng của Thiên Chúa, bà con trong giáo họ và các ân nhân trong Nam cũng như Hải Ngoại cùng hợp sức, hợp lòng, xây dựng lại ngôi thánh đường trong muôn vàn khó khăn. Sau gần 3 năm miệt mài xây dựng, năm 1989 ngôi thánh đường được hoàn thành trong niềm hạnh phúc trào dâng của bà con trong Giáo họ.

Trải qua gần 30 năm sử dụng, với nguyên vật liệu chủ yếu là vôi cát, ngôi thánh đường Vĩnh Lại đã xuống cấp, hư hỏng theo thời gian. Thấu hiểu nỗi niềm của giáo dân Vĩnh Lại, được sự chấp thuận của Bề trên giáo phận, ngày 13/01/2018, Cha nguyên chính xứ Phanxicô Xavie Nguyễn Văn Xuân, quý Cha bản hương và cộng đoàn giáo họ Vĩnh Lại chính thức khởi công xây dựng lại ngôi thánh đường mới trên nền móng đá cũ.

Sau gần 4 năm xây dựng, ngôi nhà thờ đã được hoàn thiện trong niềm vui và mong chờ của mọi thành phần dân Chúa.

BBT