60 năm hồng ân ngày thành lập giáo xứ Tràng Duệ

“Hãy tạ ơn Chúa vì Chúa nhân từ, vì muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương”. Đó là lời tạ ơn mà giáo xứ Tràng Duệ hiệp cùng Đức Tổng Giám Mục (TGM) Giuse Vũ Văn Thiên, quý Cha bản hương, quý Cha đồng tế, quý nam nữ Tu sĩ, quý khách và rất đông bà con giáo hữu từ các giáo xứ, giáo họ lân cận dâng lên Thiên Chúa trong ngày Hồng ân mừng 60 năm thành lập, vào sáng thứ Năm ngày 21/4/2022.

Là một Giáo xứ nhỏ bé, nhưng Tràng Duệ lại tự hào là cái nôi nuôi dưỡng Đức tin người con ưu tú, vị Hồng Y Tiên khởi của Giáo hội Công Giáo Việt Nam, Đức Hồng Y Giuse Maria Trịnh Như Khuê.

Thánh lễ tạ ơn mừng 60 năm lập giáo xứ hôm nay được cử hành trong bầu khí hân hoan của tuần Bát nhật mừng Chúa Phục Sinh, càng làm cho ngày vui của Giáo xứ thêm đong đầy ơn phúc. 60 năm, con số đủ dài để ghi dấu mốc cho trang sử được viết bởi biết bao thăng trầm và những biến cố làm nên Giáo xứ hiện nay.

Hân hoan ngày mừng lễ

Với cờ Hội thánh trên tay, các đoàn hội nô nức tập trung tại khuôn viên ngôi thánh đường để chào đón Đức TGM Giuse.

Chung chia niềm vui với Giáo xứ, đội kèn giáo xứ Hà Hồi cũng trở về hiệp thông và tấu lên những bản thánh ca du dương làm cho bầu khí Thánh lễ càng thêm trang trọng.

Trước khi bước vào Thánh lễ, cha Phó Thường trực Gioan Baotixita Nguyễn Viết Hoan đã kính trình sơ lược lịch sử Giáo xứ.

Tạ ơn Hồng ân Đức tin

Hồng ân Đức tin là quà tặng nhưng không mà Thiên Chúa đã tặng ban cho nhân loại. Đức TGM Giuse mời gọi mọi người hãy suy tư về Đức tin của mình đối với Chúa, trong các mối tương quan và đối với anh chị em.

Với 200 năm đón nhận Tin Mừng, 60 năm được Bề trên nâng lên hàng Giáo xứ, Đức TGM Giuse nhắc nhớ mọi thành phần dân Chúa trong Giáo xứ hãy tri ân công lao của các bậc tiền nhân và cầu xin cho mỗi người biết giữ vững Đức tin, đồng thời làm chứng cho Chúa Kitô Phục Sinh giữa đời.

Tri ân và lan tỏa Đức tin

Trước khi kết thúc Thánh lễ, một vị đại diện Giáo xứ đã dâng lời tri ân tới Đức TGM Giuse, quý Cha, quý nam nữ Tu sĩ, quý khách và toàn thể cộng đoàn Phụng vụ.

60 năm đã trôi qua. Nhìn lại chặng đường lịch sử của Giáo xứ mới thấy được hồng ân Đức tin mà Thiên Chúa đã tặng ban thật lớn lao và vĩ đại dường nào. Xin cho mỗi thành phần trong Giáo xứ, khi lãnh nhận những ân huệ nhưng không ấy cũng biết lan tỏa cho mọi người xung quanh, để vẻ đẹp Đức tin nơi Giáo xứ được triển nở và vươn xa.

Đôi nét lịch sử giáo xứ Tràng Duệ

– Về địa bàn hành chính:

Giáo xứ Tràng Duệ hiện nay có 6 nhà thờ nằm trên địa bàn hai xã Tràng An – huyện Bình Lục và xã Đinh Xá thuộc thành phố Phủ Lý – tỉnh Hà Nam. Phía Bắc giáp giáo xứ Ngô Khê và Dưỡng Thọ; phía Đông bắc giáp giáo xứ Cát Lại, phía Đông nam giáp giáo xứ Chợ Nội; phía Nam giáp giáo xứ Đạo Truyền; phía Tây nam giáp giáo xứ Hạ Trang và Thượng Trang; phía Tây giáp giáo xứ Phú Lương và Bích Trì. Tổng số nhân danh trong toàn xứ là 2.291 (theo thống kê năm 2021) được chia thành 6 họ, trong đó họ nhà xứ hiện có 407 nhân danh. Bà con giáo dân trong Giáo xứ đa số làm nông nghiệp, một số đi buôn bán, một số làm nghề thợ mộc thờ hồ, một số ít làm công nhân.

– Về lịch sử: Dựa trên các bia mộ cổ nhất có ghi lại thì mảnh đất Tràng Duệ đã có các tín hữu khoảng gần 200 năm.

Từ trước năm 1945, giáo xứ Tràng Duệ là một họ đạo tên là Doãn Xá tọa lạc trên vùng đất hoang sơ, trực thuộc giáo xứ Ngô Khê. Khi đó, giáo họ Doãn Xá có ngôi thánh đường lợp bằng lá gồi, nhưng do nhà hàng xóm hun chuột làm cháy nhà và đã cháy sang nhà thờ. Cũng trong thời gian đó, cha Phêrô Nguyễn Đức Thông làm chính xứ Ngô Khê đã sai cha Giuse Maria Nguyễn Tấn Quán làm phó xứ, về xây dựng lại ngôi thánh đường mới nhưng vẫn còn đơn sơ, nhỏ bé. Sau đó ít năm, cha phó Giuse Maria Nguyễn Tấn Quán qua đời tại giáo xứ Ngô Khê và cha Phêrô Nguyễn Đức Thông chuyển về làm chính xứ Cát Lại.

Từ năm 1954, giáo xứ Ngô Khê và giáo họ Doãn Xá được cha Giuse Nguyễn Văn Thuyết chính xứ Phủ Lý và cha phó Giuse Nguyễn Văn Bàng làm phó xứ coi sóc mục vụ. Sau khi cha Giuse Nguyễn Văn Thuyết, chính xứ Phủ Lý qua đời ngày 19/01/1959, Bề trên đặt cha Giuse Nguyễn Văn Bàng làm chính xứ Phủ Lý và quản xứ Doãn Xá cùng một số giáo xứ khác trong vùng cho đến năm 1986.

Cũng trong thời gian cha Giuse Nguyễn Văn Bàng coi sóc, do hoàn cảnh thời cuộc khó khăn, cho nên năm 1958, bề trên đã cử thầy giảng Giuse Trần Cương Kỷ về ở với Giáo họ để lo việc dạy dỗ đức tin. Thầy đã chia vui sẻ buồn và dạy dỗ biết bao tín hữu, cho đến năm 1975 thầy qua đời và được an táng tại Giáo họ.

Một biến cố trọng đại với giáo họ Doãn Xá, vào ngày 01/5/1962, Đức Hồng Y Giuse Maria Trịnh Như Khuê khi đó còn là Tổng Giám Mục Giáo phận, đã nâng giáo họ nên thành giáo xứ và lấy tên là Tràng Duệ làm xứ sép thuộc về xứ Cát Lại, nhận thánh Giuse 19/3 làm Bổn mạng. Giáo xứ gồm 6 giáo họ là Doãn, Thiên, Đông, Mỹ, Chiềng (tức Đinh Xá) và Hùng Văn.

Năm 1986, bề trên cử cha Giuse Trần Ngọc Cương chính xứ Tiêu Hạ, quản nhiệm toàn bộ các giáo xứ thuộc huyện Bình Lục, trong đó có giáo xứ Tràng Duệ.

Đến năm 1995, dưới sự chỉ dạy của Đức Hồng Y Phaolô Giuse Phạm Đình Tụng và sự hướng dẫn của cha quản xứ Giuse Trần Ngọc Cương, cho phép Giáo xứ xây dựng ngôi thánh đường hiện nay thay thế cho ngôi thánh đường nhỏ bé đã xuống cấp.

Với sự giúp đỡ của quý cha bản hương và quý ân nhân, vào ngày 30/11/1995 lễ kính thánh Anrê Tông đồ, Đức cha Phụ tá Phaolô Lê Đắc Trọng cùng quý Cha dâng Thánh lễ đặt viên đá đầu tiên xây dựng ngôi thánh đường hiện nay. Chỉ sau tròn một năm xây dựng, cũng vào đúng ngày lễ thánh Anrê Tông đồ, Giáo xứ vui mừng được Đức cha Phụ tá Phaolô và cha quản xứ Gioan Nguyễn Văn Phủ khi đó là chính xứ Bích Trì cùng quý Cha đã long trọng dâng Thánh lễ cung hiến ngôi thánh đường.

Năm 1998, Đức Hồng Y Phaolô Giuse Phạm Đình Tụng viếng thăm mục vụ, cắt băng khánh thành khu trường đào tạo nghề hiện nay là khu nhà xứ cùng ban Bí tích Thêm sức cho các em trong hai giáo xứ Tràng Duệ và Cát Lại.

Đến năm 2008, bề trên sai cha Phêrô Trần Văn Trí làm chính xứ Cát Lại, kiêm nhiệm Tràng Duệ, Ngô Khê. Kế nhiệm cha Phêrô, các cha xứ Cát Lại vẫn tiếp tục đảm nhận trọng trách này. Ba năm gần đây, Giáo xứ đã được bề trên giáo phận cho các cha Phó xứ thường trực về ở cùng: tháng 12/2019 cha Giuse Vương Văn Đệ; từ ngày 7/12/2020 đến nay là cha Gioan Baotixita Nguyễn Viết Hoan.

Trong hai đợt di cư năm 1954 do yếu tố lịch sử và những năm 1995- 2000 đi làm kinh tế, làm cho cộng đoàn bị giảm sút và suy yếu. Hiện giờ những người con quê hương đang ở rất nhiều nơi trên đất nước cũng như hải ngoại, nhiều nhất phải kể đến khu Hố Nai.

– Về Đức Tin

Trong suốt chiều dài 60 năm thành lập, giáo xứ chưa khi nào có cha chính xứ. Tuy nhiên, không vì thế mà đức tin nơi cộng đoàn bị mai một, điều đó được thể hiện qua các ơn gọi. Trước tiên, phải kể đến người con ưu tú của giáo xứ là Đức Hồng Y tiên khởi Giuse Maria Trịnh Như Khuê. Ngoài Đức Hồng Y, giáo xứ còn đóng góp cho Giáo hội 20 ơn gọi làm Linh mục, một Thầy Tu sỹ, một Chủng sinh và 19 Nữ tu. Trong số 20 linh mục quê hương thì 10 cha đã qua đời, còn lại 11 cha đang phục vụ nơi các giáo phận trong và ngoài nước, đặc biệt có những gia đình có 2 – 3 người con làm linh mục.

BBT